top of page

Omuz Ağrısı

Omuz ağrısı neden olur?
Omuz aÄŸrısı ÅŸikayeti olduÄŸunda öncelikle bu aÄŸrının sırt kaslarında bir tutulma ya da boyun da örneÄŸin bir fıtıktan mı kaynaklandığını anlamaya çalışırız. Bu konuda aÄŸrının yeri, tipi ve aÄŸrının olma ÅŸekli bize genel ayrımı saÄŸlar. Muayene ile de aÄŸrının esas çıkış yerini anladıktan sonra bu sebebe yoÄŸunlaşırız. Bazen Bu yazımda omuz ekleminin kendisinden kaynaklanan aÄŸrı sebeblerini görebilirsiniz.

Omuz eklemi tek bir eklem deÄŸildir. Sırtımızı kaşımaktan tutun, yukarıdan gelen bir topu yakalamaya kadar bir çok hareketi mükemmel ÅŸekilde yapmamıza olanak veren 3 ana eklem ve bunları birbirine baÄŸlayan bir çok baÄŸ, tendon ve kas vardır. Bunların sayesinde elimizi uzayda çok geniÅŸ bir alana ulaÅŸtırıp bir çok iÅŸi tamamlarız.

Bu kadar geniÅŸ bir açıda harekete olanak vermesinin bedeli ise bir çok yaralanmaya ve hastalığa açık olmasıdır.

Omuz ağrısı nedenleri nelerdir?
Omuz ağrılarını 7 kategoride inceleyebiliriz:

Artritler
Ä°nstabilite
Kırıklar
Tendon sorunları (yırtık, tendinit, bursit)
Sinir sıkışmaları ya da hastalıkları
Tümörler
Enfeksiyonlar
En sık ağrı nedenleri şunlardır:

Bursit:
Omuz ekleminde kasların birbirine ya da kemiklere sürtünmesini önleyen ya da kolaylaÅŸtıran içi sıvı dolu kesecikler vardır. Normal zamanda bu keseciklerin farkına varmayız.

Bu keselere ‘bursa’ ismi verilir.

Bu keseler ÅŸiÅŸip aÄŸrı yapmasına ise ‘bursit’ deriz.

Bir örnek vermek gerekirse dirsek çıkıntımızda da böyle bir kesecik vardır ve ancak hastalanıp ÅŸiÅŸtiÄŸinde çoÄŸu insan bunun farkına varır.

Omuzda aşırı zorlamalar veya bazı hastalıklar bu keselerin şişmesine neden olarak ağrı yaparlar. Tek başına olduğunda tedavileri kolaydır. Bursit gelişimine neden olan bir etken varsa sadece bursiti tedavi etmek yetmez altta yatan bu durumuda tedavi etmek gerekir.

Tendinit:
Tendonlar kasları kemiğe bağlayan uzun yuvarlak beyaz sert urgan gibi yapılardır. Kasların kasılması ile bağlı oldukları kemikleri hareket ettirmeye yararlar. Tendonların hastalıklarına tendinit denir.

2 türü vardır:

Ani olan ya da AKUT: Ani zorlayıcı bir hareket sonrasında tendon şişer ya da yırtılır.
Müzmin ya da Kronik: Yıllardır devam eden bozuk sürtünme ya da romatizmal hastalık gibi nedenlerle tendonun yetersizliÄŸidir. En sık tendinit olan adaleler omuzu çevirmemizi saÄŸlayan döndürücü kılıf dediÄŸimiz adale grubunun tendonlarıdır.
Tendon Yırtıkları:
ÇoÄŸunlukla yaÅŸlanmaya baÄŸlı olarak yıllar içinde tendonlarda mikroyırtıklar ve bozulmalar ile oluÅŸan yırtıklar görülür. ÅŸeker hastalığı, sigara kullanımı da yırtıklar üzerinde etkilidir. Meslek hastalığı olarak sporcularda ya da bazı mesleklerde de bu yırtıklar görülebilir. Bu yırtıkları onarmak gerekebilir ama esas amaç tendon ya da kas kalitelerini artıracak önlemler almaktır. iyi bir beslenme, egzersiz programı ile onarılan tendonların en iyi hale gelmesi saÄŸlanır. Artık biyolojik enjeksiyonlar ile de tendonların iyileÅŸme kalitesini artırabiliyoruz.

Omuzda Sıkışma Sendromu:
Bazı durumlarda, mesela belli adale zayıflıkları olduÄŸunda, kolumuzu yukarı iyice kaldırırken omuzun toparlak kemiÄŸinin ucu kürek kemiÄŸine sürtünmeye baÅŸlar. Bu bir müddet sonra bursit ve tendinite neden olarak tendon yırtığına dek iÅŸ büyüyebilir. Erken tedavi bu sıkışma sendromunun yırtıklara yol açmasını engeller.

Omuz Ä°nstabiliteleri:
Omuz eklemi sığ bir eklemdir, tam da bu nedenden dolayı geniÅŸ bir bölgede kolayca elimizi hareket ettirmemizi saÄŸlar. Omuz eklemini yerinde tutan yapılar eklemde bir tür vakum saÄŸlarlar. Bir tür yırtık olduÄŸunda bu vakum etkisi ortadan kalkar ve omuz eklemi hareket ederken çıkacakmış gibi olur ve bazende çıkar. Omuz çıkıkları tüm eklemler içinde en çok görülen çıkık türüdür. Çıkık olduktan sonra yırtılan yapılar doÄŸru düzgün iyileÅŸtirilemezse tekrarlayan çıkıklar olmaya devam eder ve hasta günlük yaÅŸantısında o omzunu çıkmayacak ÅŸekilde hareket ettirmeye çalışır. Böyle omuz yapılarının gevÅŸek kaldığı instabilite dediÄŸimiz durumların çoÄŸunun tedavisinde yırtılmış bu yapıların cerrahi ile onarılması gerekir.

Artritler:
Omuz ekleminde yıpranmaya ve yırtıklara baÄŸlı olarak eklem yüzü kıkırdaklarının aşınması gerçekleÅŸebilir. Osteoartrit denilen bu durumlar genellikle orta yaÅŸ sonlarında baÅŸlar ve yaÅŸlılığpa doÄŸru giderek artar. Erken farkedildiÄŸinde rehabilitasyonla yavaÅŸlatmak ve aÄŸrısını gidermek mümkündür. Ä°leri evrelerinde protez cerrahisi gerektirir.

Kırıklar:
YaÅŸlılarda omuz eklemi üzerine çok sık düÅŸerler ve kemik erimesi o yaÅŸlarda etkin olduÄŸundan omuz kırıkları sık görülür. Bazen çok basit görünen önemsiz bir düÅŸme ya da çarpma sonucu kırık geliÅŸebilir ve durum günler sonra doktora gidildiÄŸinde anlaşılır . Kırıklar gençlerde genellikle motor ya da araba kazaları ile olur. Bu kırıkların bir kısmı ameliyat ile iyileÅŸtirilmesi gerekir. Omuz eklemi alçı yapmak için uygun bir yer olmadığından cerrahi olmayacaksa genellikle sargılar (velpau bandajı) ya da askılar kullanılır.

Omuz kırığı hangi durumlarda ameliyat edilmelidir?
Omuz başı kemiÄŸine çok güçlü kaslar yapışır, bir kırık olduÄŸunda bu güçlü kaslar yapıştığı kırık parçasını çeker ve kırık parçaları birbirinden uzaklaşır. Bu durumda:

Kırık parçaları arasında ki kayma/uzaklaÅŸma fazla ise
Eklem yüzeyi kıkırdak bütünlüÄŸü bozulmuÅŸsa
Kırık kaynamasının geç ve sorunlu olabileceÄŸi öngörülüyorsa
Erken hareket gerekiyorsa
ameliyat ile tespit iyileÅŸme saÄŸlığı açısından güvenli olur. Kapalı ve açık cerrahiler ile omuz kırıkları tespit edildiÄŸinde fizik tedaviye erken baÅŸlamak mümkün olur.

Omuz ağrılarında genel prensipler
Omuz aÄŸrılarının çoÄŸu sinsi baÅŸlar. Aslında bir yerde aÄŸrı olduÄŸunda önce geçmesini bekleriz. Omuz bölgesi aÄŸrılarının bir çoÄŸu boyun kasları ya da sinirleri ile ilgilidir. Özellikle yaÅŸlılarda omuz aÄŸrısı ile ilgili ilk akla gelen soru n-bunun kalp ile ilgisi olup olmadığıdır. Evet kalp ya da iç organlarla ilgili aÄŸrılar omuz bölgesine de vurabilir. Nadir olsa bile sol omuz aÄŸrısı risk taşıyan hastalarda kalp problemi açısından uyanık olmayı gerektirir. Sadece kalp deÄŸil, safra kesesi ya da böbrek hastalıkları, boyun fıtıkları da omuz bölgesine vurabilir.

omuz-agrisi-2-480x318.jpg

Bunu tahmin etmeye çalışmanın gereÄŸi yoktur, muayene ile durumun anlaşılması mümkündür.

Omuz ekleminin kendisine baÄŸlı olan aÄŸrılar omuz eklemini hareket ettirmekle artar, omuz üzerine yatıldığında artar, belli poziyonlarda ise hasta rahatladığını söyler. Gece uyandıran aÄŸrılar görülebilir.

Omuzda 3 ayrı eklem vardır:

Omuz eklemi
Köprücük kemiÄŸi ve kürek kemiÄŸi arasında akromiyoklaviküler eklem (AC eklem)
Kürek kemiÄŸi ile göÄŸüs duvarı arasında subskapular eklem

Muayene sırasında bu 3 eklemin ayrı ayrı incelemesi ve testleri yapılır. Evde hızlı bir test yapmak isterseniz her iki omuz için resimde görüldüÄŸü gibi kürek kemiÄŸinize elinizle dokunmaya çalışın. Ä°ki taraf arasında fark varsa, bunu yaparken aÄŸrı ve kısıtlanma oluyorsa doktor muayenesi gerekir.

omuz-agrisi-3-480x476.jpg

AÄŸrı yerine bakarak hangi eklemin sorunlu olduÄŸunu anlayabiliriz. Tipik olarak, omuz aÄŸrısı omuzda baÅŸlar ve üst kola yayılır. Hastalar bu aÄŸrıyı genellikle iki ÅŸekilde tarif eder.

omuz-agrisi-4.jpg
omuz-agrisi-5-840x840.jpg

“Avuç iÅŸareti” omuz eklemi ve bursit aÄŸrısının tipik bir özelliÄŸidir; hasta, diÄŸer elin avucunu doÄŸrudan resimde ki bölgeye koyarak aÄŸrıyı tarif eder.

omuz-agrisi-6.jpg
omuz-agrisi-7-840x840.jpg

‘Parmak iÅŸareti’ burada hasta ana omuz eklemini deÄŸil sorunlu olan kürek kemiÄŸi-köprücük kemiÄŸi arasındaki ‘akromiyoklaviküler’ eklemi iÅŸaret eder.

AÄŸrı karakteri önemlidir. Bir eklemde aÄŸrı olduÄŸunda hangi pozisyonların aÄŸrı yaptığı, günün hangi saatinde veya hangi hareketlerde aÄŸrının karakterininnasıl deÄŸiÅŸtiÄŸi önemli bilgilerdir. Genel kural olarak ÅŸiddetli gece uyandıran aÄŸrılar aÄŸrı kesiciler ile baskılanıp bekletilmemelidir. Özellikle çocuklarda eklem aÄŸrısı olduÄŸunda hemen önemsenmeli, daha doktora gitmeden çocuÄŸun ateÅŸine bakılmalı ve anlattıkları not edilmelidir.

Omuz bölgesinde ÅŸiÅŸme olup olmadığı iki tarafıa bakılarak anlaşılabilinir. Arkadan ve önden omuz bölgesini incelenmelidir. Gerekirse sonradan takip için fotoÄŸraflar çekilebilinir.

Omuz aÄŸrılarının çoÄŸu kısa tedaviler ile iyileÅŸtirilebilecek kas tendon ya da bursa sorunlarıdır. Önemli olan sorunlar aÄŸrının büyüklüÄŸü ile anlaşılmayabilir. 2 gün kadar süren bir omuz aÄŸrısının doktor tarafından muayene edilmesi gerekir.

Ne zaman doktora gidilmeli ?
Herhangi bir ÅŸekilde omuz üzerine düÅŸtükten sonra bir çoÄŸumuz doktora gitmeden önce bu aÄŸrılar için birkaç zaman beklemeyi uygun görürüz. Aslında bir çoÄŸumuz için bu iyi bir stratejidir. Ama bazılarımız için kötü olur. Bir ÅŸekilde doktora gitmek gerekeceÄŸini anlatan bazı iÅŸaretler vardır. Özellikle 50 yaÅŸ üzerinde omuz aÄŸrıları çok sık görülüyor bu da ilerde ciddi olacak durumları farkedip doktora gitmeyi geciktirebiliyor.

DüÅŸme, çarpma ya da zorlama sonrası ciddi bir duruma iÅŸaret eden sikayetler:

Gece AÄŸrısı: AÄŸrıyan Omuz üzerine gece yatılamıyorsa ve uykudan bu sebeble uyanıyorsanız doktora görünmek gerekir. Ayrıca omuz başı aÄŸrılarında gece bir yastığa sarılarak uyumak daha doÄŸru olur. Yüzükoyun yatmak omuz aÄŸrıları için tetikleyici olabilir.

Kolu kaldırmada zayıflık: Kolu hareket ettirirken zayıflık, güçsüzlük hissediyorsanız bu adale yırtığı yönünde ciddi bir bulgudur. Döndürücü kılıf kaslarından birinin tendonu kopmuÅŸ ya da yırtılmış olabilir.

Omuzda güvensizlik ve çıkık hissi: DüÅŸme ya da örneÄŸin ani bir omuz gerilmesi esnasında eklem yerinden çıkabilir. Omuz çıkığında tamamen omıuz başı yuvasından çıkabildiÄŸi gibi bazen çıkıp geri yerine oturabilmektedir. Bazı hastalar düÅŸme esnasında çıkıp yerine girdiÄŸini söylerler. Böyle bir durum hissettiyseniz doktora baÅŸvurmanız elzemdir.

Omuz bir ses geldiği duyulmuşsa: Ağrı ile birlikte hissedilen ya da duyulan bir ses birşeylerin koptuğuna delalet eder. Bu durumda da tetkik yapılması gereklidir.

ÅžiÅŸme ve ÅŸekil bozukluÄŸu: Omuz başında ya da üst kısmında bir ÅŸiÅŸme kürek kemiÄŸi ile köprücük kemiÄŸi arasında ki baÄŸlar kopmuÅŸ olabilir, ya da köprücük kemiÄŸi kırılmış olabilir. bu tür ÅŸiÅŸme durumlarında da mutlaka doktora görünmek gerekir.

bottom of page