Salgın Döneminde Acil Olmayan Ameliyatlar

Korona salgını azalmış olsa da tüm etkisi kaybolmadı ve dikkatli olmaya devam etmemiz gerekiyor. Acil olmayan (elektif) cerrahiler ile ilgili sorularınızın olduğunu biliyorum.

​

Öncelikle ‘acil olmayan cerrahi’ denilmesi yanlış anlamalar ortaya çıkarıyor. Bugün için acil olmayan bir durum, zamanla halledilmesi çok zor bir hastalığa dönüşebiliyor. Üstelik uykuyu bozan, yaşam kalitesini zorlaştıran bir duruma acil olmayan demek ne kadar gerçekçidir? Elbette salgın devam ederken bu yeni dönemde ameliyat ile ilgili tedbirleri bilmemiz gereklidir. Bunlar ile ilgili sorular doğdu. Bu yazıda bunlara cevap vermeye çalışacağım.

​

Bu salgın maalesef tüm yaş gruplarını etkiliyor. Şu günlerde ülkemizde yakalananların sadece yüzde 2.8 inde öldürücü olmaktadır. Bu rakamlar riskin az olduğunu anlatıyor. Ama tabi sıfır risk henüz uzakta.
Şu an için önemli cerrahileri ertelemek gerekmiyor. Fakat seçenekleri de iyice gözden geçirmek gerekir.

​

Trafik kazası riskini sıfır yapmak için dışarı çıkmamak gerektiği gibi cerrahi riskini de sıfır yapamazsınız. Bu virüs, var olan risklere bir risk daha eklemiş oldu sadece. Tam burada cerrahiyi ertelemenin riskleri ile ameliyat olmanın risklerini kefeye koymak lazım. Kişiden kişiye ve hastalığa göre bu tartı değişir. Salgın öncesinde olduğu gibi terazinin hangi kefesinin ağır bastığına göre karar vermek gerekiyor.

​

Bu Durumda Ameliyat olmak Güvenli mi?

Bu soruya cevap hastaneye ve bölgeye göre değişmektedir. Hastaneler izole servisler yapmaktalar ve bazı hastaneler ise Covid19 hastası yatırmamaktadır. Ama gene de bu virüsün bulaşmasını engellemek için kişisel çabalar çok önemlidir.

​

Önlemler alındığında ameliyat olmak güvenlidir.

 

Tabi burada ilk soru akla gelir:

 

Mutlaka ameliyat olmam gerekiyor mu?

 

Hareket sistemi hastalıkları açısından bazı durumları ertelemek mümkündür.
Öncesinde ameliyat hazırlığı yapmakta olan bir çok insanın bu mecburi dinlenme döneminde ağrılarının azaldığını/geçtiğini gördüm. Dolayısı ile ağrı sizi rahatsız etmiyorsa doktorunuz ile tekrar görüşüp ya da 2. 3. Görüşler alarak karar vermeniz gerekir.

 

Bir çok küçük omuz yırtığı, menisküs yırtıklarının büyük kısmı ameliyat olmadan biraz sabırla iyileşebiliyor.

Artroz yani kireçlenmelerde istirahat ve uygun egzersizler ile rahatlık sağlanabiliyor.

 

Aylar öncesinden ameliyat kararı aldıysanız bile bu mecburi istirahat döneminde ağrılar ciddi şekilde azalmış ise ve egzersiz de yapıp kuvvetlenebilmişseniz ameliyatı ertelemek/kurtulmak mümkün olabilir. Ancak tabi her ameliyattan kurtulmak mümkün olmaz.

 

Ameliyat için Gerekli Protokol ve Tedbirler:

 

Hastanelerde kullanılan sterilizasyon yöntemleri virüsü öldürmektedir. Ayrıca ameliyathane giriş ve çıkışları, personelin koruyucu tedbirleri, servislerde koruyucu tedbirler bir çok hastanede artırılmıştır. PPE kıyafetler kullanılmaktadır. Tabi ki söylemeye gerek yok tüm personel ve sizin de süreçlerde maske kullanması ve fiziksel mesafelere dikkat etmesi gereklidir.

 

Tarama:
 

Ameliyata girmeden en fazla 2 gün önce tarama/filyasyon soruları sorulacaktır. Yakın zamanda Covid-19 hastası biri ile temasın olup olmadığını bilmeleri gerekir. Burada hastalık semptomları ile ilgili bilgiler alınır. Ateş, halsizlik, koku/tat kaybı gibi şikayetler sorgulanır. Refakatçinin de aynı taramadan geçmesi gereklidir. Ameliyat esnasında ve sonrasında elden geldiğince az sayıda insan ile temas olmalıdır. Aynı süreç ameliyata katılacak sağlık personeli ve diğer servis görevlileri içinde geçerlidir.
 

Doktor, hemşire ve yardımcı sağlık personeli rutin olarak test edilip taramalar yapılmaktadır.
 

Ameliyat sürelerine daha çok dikkat edilerek, ameliyat aralarında odalar sterilize edilerek uzun aralıklar ile randevular verilmektedir.
Risk grubunda olan yaşlı ve kronik hastalıktan mağdur olan (hipertansiyon, KOAH, diyabet vs.) hastalarımız için özellikle üst seviye korumalı bir süreç planlanması gereklidir.

 

Test:
 

Boğaz arkası sürüntüden yapılan PCR testi ameliyattan 2 gün önce yapılır. Test sonucunda hastalık çıkmasa

dahi taramada ateş, halsizlik gibi durumlar varsa ve ameliyat hayati değilse gene erteleme yapılır. Bunun nedeni testlerin bazen erken dönemde sonuç vermemesidir.
 

Bu arada eğer acil ameliyatı gerektirecek bir durum varsa test pozitif ise ya da ateş, halsizlik, gibi şikayetler var ise tüm ameliyathane ve servis alanlarının ve hasta teması olacak asansör dahil tüm alanların planlanarak ameliyatın gerçekleştirilmesi mümkündür.

​

Eğer testimde korona virüs çıkarsa en yakın ne zaman ameliyat olabilirim?

Öncelikle iyileştikten sonra iki kez üst üste testin negatif olması, yani normal çıkması gereklidir. Ayrıca hastalık çok hafif geçse dahi akciğer ve kalp durumunun tekrar anestezi ve diğer hekimler tarafından kontrolü ve onayı gereklidir.

 

Hastaneye Ameliyat için gittiğimde Korona Kapar mıyım?

​

Hastanelerin büyük çoğunluğunda korona virüs olan ve olmayan servisler ve bunlara bakan personel birbirlerinden fiziki olarak ayrılmıştır. Servisler, odalar, ameliyathaneler düzenli sterilizasyondan geçirilirler. Yine de insanın bulunduğu her ortamda risk olacaktır. Hiçbir semptom vermeyen insanlar korona saçtıklarını bilmeden gezmektedirler. Aslında hastaneler en kontrollü ve insanların en çok dikkatli davranmaya alıştığı yerler haline gelmiştir. Alışveriş merkezleri, marketler hastanelere göre çok daha fazla risk taşımaktadır. Dolayısı ile dünya üzerinde korona kapma ihtimalinizin sıfır olduğu tek yer izolasyonda ki evdir.

​

Öneriler:

​

Ameliyat için karar verdiğinizde şunları öneririm:

​

• Doktorunuzdan, hastane de bulunacağınız ortamlar ve sizinle ilgilenecek personel için bilgi alın.

• Dışarıda geçireceğiniz süreleri azaltmak için tam bir plan yapın ve gittiğiniz ortamlara randevulu giderek işinizin hemen bitmesini sağlayın.

• Hastanede geçireceğiniz zamanı azaltmak için ameliyat öncesi, sonrası yapmanız gerekenleri öğrenin.

• Ameliyat anestezi tekniği olarak ortopedi ameliyatlarında genel anesteziyi olabildiğince kullanmıyoruz. Daha çok bölgesel, spinal, epidural anestezileri kullanmaya çalışıyoruz.

• Ameliyat sonrası yoğun bakım gerektirecek durumlar varsa bunun planlamasını doktorunuz size anlatacaktır.

• Ameliyata karar verir vermez günlük sıvı, su alımınızı disiplinli şekilde düzenleyin. Günlük 2 litre su içmek ameliyat öncesi direncinizi artıracaktır.

• Durumunuza göre takviye ilaçlarını, vitaminleri, çinko, C vitamini vs. doktorunuz size söyleyecektir.

• Ameliyat gününe kadar yapabiliyorsanız bölgesel kuvvetlendirme egzersizlerinizi doktorunuza sorarak yapın.